معرفی برخی از آثار الگومند از نویسندگان معاصر در موضوع « اخلاق در قران»

معرفی برخی از آثار الگومند از نویسندگان معاصر در موضوع « اخلاق در قران»

دکتر علی موسی عرفانی
اخلاق در قران، از پر بحث ترین موضوعات قرانی، همواره مورد توجه دانشمندان اسلامی بوده و آثار فراوانی در این زمینه به رشته تحریر در آمده است، در این میان، برخی از آثار اخلاقی که با اتخاذ روش مطالعۀ موضوعی، به تبیین پیامهای مشترک آیات اخلاقی توجه نموده است را می توان به عنوان مهمترین آثار الگومند در زمینۀ اخلاق در قران به شمار آورد، کتابهای ذیل از جمله نمونه های بارز این نوع آثار می باشد:
1- خلاق در قران، آیه الله ناصر مکارم شیرازی
این اثر سه جلدی یک دورۀ کامل اخلاق اسلامی، مشتمل بر مهمترین أصول و فروع مسایل اخلاقی می باشد، این نکته را می توان از ویژگیهای مهم کتاب « اخلاق در قران» دانست که نویسندۀ آن با اتخاذ روش تفسیر موضوعی به استخراج آیات متعلق به هر حکم اخلاقی همت گماشته و با بدست آوردن پیامهای مشترک آیات هم افق، تک تک موارد اخلاقی و ضد اخلاقی را با آیات متعدد قران کریم بصورت مستوفا بحث کرده است، چنانچه بررسی آیات اخلاقی قران بر اساس تاریخ پیامبران الهی به عنوان معیار نظم و ترتیب ابواب و مباحث اخلاقی نیز از ابتکارات این اثر ماندگار به حساب می آید.
2- دستور الأخلاق فی القران، دکتر محمد عبد الله دراز
این کتاب در سال 1947م توسط محمد عبد الله دراز در دانشگاه سوربن فرانسه به منظور تحصیل مدرک دکترای فلسفه تدوین یافته و بعد ها توسط عبد الصبور شاهین، استاد دانشگاه قاهره، از فرانسه به عربی ترجمه شده است، چنانچه ترجمۀ فارسی آن تحت عنوان « آیین اخلاق در قران» توسط محمد رضا عطائی به چاب رسیده است؛ نویسنده در این اثر علمی تلاش نموده است که با عنایت به نظریات جدید فلسفۀ اخلاق، خطوط أصلی اخلاق نظری و عملی اسلامی را از نظام اخلاقی قران بدست آورد، روش و منهجی که ایشان در تبیین الزامات و مسؤولیت های اخلاقی در پیش گرفته است، می تواند چراغ راهی برای عموم طلاب علوم دینی در خلق اینگونه آثار باشد.
3- اخلاق اجتماعی مطلوب در قران و حدیث، حسنا لطفی
نویسنده در این اثر علمی با اتکاء بر این پیش فرض که میان مسؤولیت های اجتماعی و ایمان اسلامی ارتباطی قوی و ناگسستنی وجود دارد، اخلاق حاصل از تعلیمات قرانی را بهترین نسخه برای ایفای مسؤولیت اجتماعی دانسته به بررسی اخلاق اجتماعی مطلوب قران پرداخته است، بارز ترین ویژگی این اثر در میان پژوهش های هم خانواده، آن است که با جمع آوری و دسته بندی صدها آیات اخلاقی قران تلاش نموده است که وابستگی شدید رشد و توسعۀ جامعۀ انسانی در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در پای بندی به اخلاق مطلوب اجتماعی قران به اثبات رساند.
4- أصول و قواعد اخلاق اجتماعی اسلام از دیدگاه قران و روایات، طاهره اله داد
این اثر پایان نامه ای است در سال 1392 در دانشگاه پیام نور تهران برای در یافت مدرک کار شناسی ارشد توسط سرکار خانم طاهره اله داد تنظیم شده است، ایشان با بررسی گسترده مصادیق اخلاق اجتماعی در قران و رایات، چهار أصل کلی و نوزده قواعد فرعی را به عنوان مهمترین اصول و قواعد اخلاق اجتماعی در اسلام معرفی نموده است، أصل پیوند و اتحاد، أصل عدالت و اعتدال، أصل آراستگی و جمال، أصل رحمت و محبت عناوین فصلهای چهارگانه این تحقیق بوده است.